Het bosbesbruintje slaat weer op hol!

Het bosbesbruintje slaat weer op hol!

Bosbesbruintje met dichte vleugels

Zoals de naam al zegt, is het Bosbesbruintje een bruin nachtvlindertje waarvan de rupsen vooral op bosbes leven, in ons land uitsluitend op Blauwe bosbes. Het is een gemakkelijk herkenbare spanner met een spanwijdte van 20-26 mm. De vleugels zijn van boven en van onderen warmoranje- tot roodbruin en voorzien van drie of vier dwarslijnen die bij het vrouwtje vaak veel duidelijker zijn dan bij het mannetje. De vlinders vliegen in één generatie van eind mei tot eind juli.
In Nederland heeft het Bosbesbruintje een vast bolwerk op de Veluwe. Daarbuiten worden de meeste jaren slechts weinig vlinders waargenomen. Maar soms krijgt het beestje de kolder in de kop en zwermt hij opeens in groten getale door Nederland. Jeroen Voogd zegt het in zijn Nachtvlinderboek als volgt: “De vaste populaties bevinden zich op de zandgronden in het binnenland. Grofweg eens in de tien jaar piekt de soort en zijn de vlinders extreem talrijk, ze gaan dan zwerven en worden in die jaren verspreid over het hele land waargenomen.”.

Man, enigszins afgevlogen

De laatste omvangrijke invasie in Drenthe dateert van 2009, met een uitloop naar 2010. Toen werden ze in de vliegperiode vrijwel overal gezien, vaak met tientallen tegelijk. Het ziet ernaar uit dat er dit jaar weer sprake is van een enorme toestroom van bruintjes. Dit jaar had ik tot 17 juni nog geen Bosbesbruintje gezien, maar in de zoele nacht naar 18 juni kwamen er opeens 38 exemplaren in drie vlindervallen bij Zweeloo. Het was daarmee de op één na talrijkste soort, na de Witte tijger. In vijf Led-emmers bij Bennebroek zaten 22 Bosbesbruintjes. In dezelfde nacht meldde Anneke Palthe meer dan 20 exemplaren op licht bij Buinen.

Vrouwtje

Een interval van circa tien jaar tussen de pieken lijkt voor het Bosbesbruintje dus aardig te kloppen. Het mechanisme erachter vind ik echter raadselachtig. Waar komen die enorme hoeveelheden vlinders ineens vandaan? Ik ken geen andere nachtvlindersoort waarbij de aantallen zo sterk kunnen fluctueren tussen zeer schaars en zeer talrijk.
Als je kennis wilt maken met dit wispelturige bruintje, is het nu je kans. Misschien zit er wel vanavond eentje bij het buitenlicht naast de voordeur . . .

Eef Arnolds